Ή Θράκη καί τό τουρκικό πρόβλημα

του Θεοφάνη Μαλκίδη *

ΟΙ (συνεχείς) πρωτοβουλίες της Τουρκίας γιά τή Θράκη (αιτήμα­τα γιά θρησκευτικές ελευθερίες, άπαιτήσεις γιά διδασκαλία στήν τουρκική γλώσσα, κινήσεις ψευτο-μουφτήδων καί «συμβουλευτικών επιτροπών», επενδύσεις κ.ά.), οι δηλώσεις καί πρίν άπό τήν παν­δημία, οί προκλητικές έπισκέψεις τοϋ Έρντογάν καί των Τούρκων ύπουργών, βουλευτών καί άλλων παραγόντων, έπιβεβαιώνουν γιά άκόμη μία φορά τήν πολιτική τής γειτονικής χώρας γιά τήν ελληνική Θράκη. Μάλιστα άν αύτό συνδυα­στεί καί μέ τό γεγονός ότι ένας σημαντικός κλάδος κρατικών καί πα­ρακρατικών δομών τής τουρκικής πολιτικής έχει σάν στόχο τή Θρά­κη, τότε οί παρακάτω έπισημάνσεις αποκτούν πρακτικό καί ούσιαστικό πλέον περιεχόμενο.

1. Είναι γεγονός ότι μέχρι σή­μερα ή τουρκική πρακτική γιά τήν ελληνική Θράκη έχει περάσει κά­θε διπλωματική, πόσο μάλλον τήν «ήθική» οδό καί κινείται σέ παρα­κρατικές λεωφόρους. Στό πρόσφα­το παρελθόν ή οργάνωση «Έργκενεγκον» και οι μέχρι τωρα αποκα­λύψεις γιά τή δραστηριότητά της είχαν έπιβεβαιώσει ότι οί δομές τοϋ τουρκικού μηχανισμού, κρά­τος, στρατός, παρακράτος, λει­τουργούν σέ πλήρη άρμονία καί καθολική συνεργασία έχοντας σάν στόχους όχι μόνο μέσα στήν τουρ­κική επικράτεια άλλά καί έκτός. Μά­λιστα ή Θράκη άποτελεΐ έναν στρα­τηγικό στόχο, μία κεντρική έπιλογή μέ διακριτές καί ούσιαστικές στο­χεύσεις. Εναντίον προσώπων πού άποκαλύπτουν τή δράση τοϋ τουρ­κικού έπεκτατισμοϋ καί έθνικισμοΰ στή Θράκη. Τά έγγραφα πού ήρθαν στό φώς τής δημοσιότητας γιά τήν παρακολούθηση Ελλήνων πολιτών τής Θράκης άπό τήν Τουρ­κία είναι διαφωτιστικά... Παράλλη­λα θεσμοί πού άπολαμβάνουν τή στήριξη αύτοϋ τού κύκλου έθνικιστικών πράξεων, άποτελοϋν κέντρα έκνομων ένεργειών πού άμφισβητοϋν καί ύποσκάπτουν τήν άκεραιότητα καί κυριαρχία τής Ελλάδας. Καί αύτές οί διαπιστώσεις άποτε­λοϋν τήν άρχή μόνο ενός παγόβου­νου πού τό λιώσιμό του θά άποκαλύψει καί άλλες πράξεις πού άναιροϋν τίς διακηρύξεις γιά ειρηνική συμβίωση καί προετοιμάζουν έντα­ση καί διαρκή πολιτική καί στρατιω­τική κρίση.

2. Ή Τουρκία προσπαθεί έδώ καί χρόνια νά άμφισβητήσει τήν ύπαρξη καί άλλων συνιστωσών μέ­σα στούς κόλπους τών μουσουλ­μάνων, τόσο θρησκευτικά όσο καί έθνοτικά. Γιά αύτήν ύπάρχουν μόνο σουνίτες καί μόνο Τούρκοι, ύπάρχει μόνο «τουρκική μειονότητα». Μά­λιστα μέ ένέργειές της προσπαθεί νά έπιβάλλει αύτήν τήν ρατσιστι­κή καί έθνικιστική πραγματικότη­τα. Είναι προφανές ότι ή τουρκική πολιτική προσπαθεί νά ύπονομεύσει κάθε προσπάθεια διαφορετι­κότητας μέσα στούς μουσουλμά­νους, τρομοκρατώντας μέ κάθε τρόπο τίς προσπάθειες τών Πομάκων (καί τών Τσιγγάνων) γιά άνάκτηση τής ταυτότητάς τους καί άπεμτιλοκής άπό τούς τουρκικούς έθνικιστικούς μηχανισμούς. Μάλι­στα σέ κάθε εύκαιρία γίνεται άναφορά άπό καθεστωτικούς παρά­γοντες άπό τήν Τουρκία, άπό τούς ψευδομουφτήδες, στή μία καί ενι­αία μειονότητα, δηλαδή τήν «τουρκική » και στον αγώνα που πρέπει να συνεχιστεί ώστε «νά γίνει ή δυτική Θράκη τουρκική!».

3. Ή συνεχής ύπονόμευση καί άμφισβήτηση μέ κάθε μέσο τής ελληνικής κυριαρχίας στήν ελληνι­κή Θράκη -γιατί περί αύτοϋ πρόκει­ται γιά όσους δέν έχουν κατανοή­σει τό μέγεθος τοϋ ζητήματος- καί αύτή ή έπισήμανση γίνεται πλέον καί μέ άποδείξεις, άποκτά ύπερ­τουρκικό χαρακτήρα καί μορφή. Οί έντεινόμενες έσχάτως κινήσεις άπό την Αλβανία καί τά Σκόπια πού μιλούν καί πράττουν γιά μειονότη­τες πού καταπιέζονται, περιουσίες καί ιθαγένειες πού πρέπει νά άποδοθοϋν, γιά προσφυγές σέ διεθνή δικαστήρια άκόμη καί γιά γενοκτο­νίες, άποτελοϋν μέρος ένός γνω­στού σχεδίου πού ήδη έξυφαίνεται έδώ καί δεκαετίες στή Θράκη άπό τήν Τουρκία. Μάλιστα τά συγκοινωνοϋντα αύτά δοχεία άποδεικνύουν τη συνεχή επικοινωνία τους είτε με άνταλλαγές έπισκέψεων καί συνα­ντήσεων (π.χ. άπό τά Σκόπια στά κατεχόμενα) ή άκόμη καί μέ κοινές πρωτοβουλίες πού έχουν κοινό στό­χο (π.χ. εκδήλωση σέ αίθουσα τοϋ εύρωπαϊκοϋ κοινοβουλίου «Τούρ­κων» καί «Μακεδόνων»).

4. Έχουμε πολλές φορές αναφερθεί γιά τήν νέα μορφή έθνικιστικής πολιτικής τής Τουρκίας στή Θράκη: τήν οικονομία. Μέ δεδομένη λοιπόν τήν κατάσταση στήν Ελλάδα καί ιδιαιτέρως στήν Θράκη, οί τουρ­κικές έπενδύσεις καί σχετικές οικο­νομικές έπενδύσεις αύξάνονται και εντεινονται με ο,τι αυτό σημαίνει. Τό συμπέρασμα: ή Τουρκία άναπτύσσει γιά δεκαετίες ένα μηχανι­σμό άμφισβήτησης τής έθνικής κυ­ριαρχίας, τής έλληνικής παρουσί­ας στή Θράκη, ένα μηχανισμό (ανα) παραγωγής τουρκικού έθνικισμοϋ καί έπεκτατισμοϋ στήν έλληνική έπικράτεια μέ πολιτικές, οικονομι­κές, έκπαιδευτικές καί άλλες συνιστώσες. Ή κατάσταση στή Θράκη μέ βάση τήν τουρκική πολιτική είναι μία πραγματικότητα, πού δέν είναι άλλη άπό τήν ύπαρξη τοϋ τουρκι­κού προβλήματος. Τοϋ μοναδικού στήν περιοχή, ή έπίλυση τοϋ οποί­ου είναι ή προϋπόθεση γιά τήν ειρή­νη καί τή σταθερότητα στήν Ελλά­δα καί τήν περιοχή της.

* Διδάκτωρ κοινωνικών έπιστημών Παντείου Πανεπιστημίου - Μόνιμος κάτοικος Έβρου

(ΕΣΤΙΑ-07/08/2020)