Σε ελεύθερη πτώση η τουρκική λίρα, ενώ ο πληθωρισμός καλπάζει

• Μεγάλη μείωση των συναλλαγματικών διαθεσίμων της γειτονικής χώρας.

• Η Τουρκία δαπανά τα συναλλαγματικά της διαθέσιμα πολύ ταχύτερα από οποιαδήποτε άλλη αναδυόμενη αγορά.

Ειδική περίπτωση ανάμεσα στις αναδυόμενες οικονομίες απο­τελεί πλέον η Τουρκία, καθώς εμφανίζει ραγδαία αύξηση της προσφοράς χρήματος, δυσανά­λογα χαμηλά επιτόκια σε σύ­γκριση με τον πληθωρισμό και δραματική μείωση των συναλλαγματικών της διαθεσίμων. Και βέβαια, η τουρκική λίρα συνε­χίζει την πτωτική πορεία της, που προοιωνίζεται νέες παρεμβάσεις της κεντρικής τράπεζας στην αγορά συναλλάγματος και νέα μείωση των συναλλαγμα­τικών διαθεσίμων.

Όπως επισημαίνει σε σχετικό ρεπορτάζ του το Bloomberg, ο δείκτης αύξησης της προσφοράς χρήματος σε 25 αναδυόμενες αγορές καταδεικνύει πως οι περισσότερες χώρες της Ασίας αλλά και της Ανατολικής Ευρώπης τον έχουν περιορίσει σε μονοψήφια ποσοστά, αλλά στην Τουρκία η προσφορά χρήματος αυξάνεται με επταπλάσιο ρυθ­μό από ένα μέσο επίπεδο όλων αυτών των οικονομιών.

Τα συναλλαγματικά διαθέσι­μα της χώρας μειώνονται, άλλω­στε, με δραματικούς ρυθμούς και σαφώς ταχύτερα από τις λίγες άλλες αναδυόμενες οικονομίες που έχουν μειώσει τα δικά τους. Η μείωσή τους αντανακλά τις συστηματικές παρεμβάσεις της κεντρικής τράπεζας στην αγο­ρά συναλλάγματος που έχουν στόχο τη στήριξη της τουρκικής λίρας. Σημειωτέον ότι στην πλειονότητά τους οι αναδυόμε­νες έχουν αυξήσει τα συναλλαγ­ματικά τους διαθέσιμα.

Σε ό,τι αφορά το επίπεδο των επιτοκίων, η κεντρική τράπεζα το διατηρεί σε χαμηλά επίπεδα για να ενθαρρύνει τον δανεισμό. Στη συνεδρίασή της την Πέμπτη αναμένεται, άλλωστε, να τα δια­τηρήσει αμετάβλητα στο 8,25%.

Εμφανίζει δημοσιονομικό έλλειμμα για έκτο διαδοχικό μήνα

Πρόκειται για το χαμηλότερο επί­πεδο ανάμεσα στις 23 μεγαλύτερες από τις αναδυόμενες αγορές αλλά και δυσανάλογα χαμηλό όταν ο πληθωρισμός βρίσκεται κοντά στο 12%. Όπως επιση­μαίνει το Bloomberg, αυτός ο συνδυασμός από ιδιαιτερότητες που διαφοροποιούν την Τουρκία εξωθεί τους διαχειριστές κεφα­λαίων να την αντιμετωπίζουν ως μεμονωμένη περίπτωση. Μιλώντας στο αμερικανικό δί­κτυο ο Πολ Γκρίερ, της Fidelity International, εκφράζει την ανη­συχία των επενδυτών για τα πολύ χαμηλά επίπεδα διαθεσίμων της Τουρκίας και την αυξημένη πιστωτική επέκταση σε συνδυ­ασμό με την υπερβολικά χαλα­ρή νομισματική πολιτική που, μεταξύ άλλων, συνεπάγεται και ισχνές αποδόσεις για τις επενδύσεις. Όλα αυτά έχουν, άλλω­στε, οδηγήσει σε ανησυχητικά επίπεδα το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών αλλά και τον πλη­θωρισμό. Την ίδια στιγμή, στις περισσότερες αναδυόμενες αγο­ρές αυτά τα μεγέθη είναι σε πολύ καλύτερα επίπεδα.

Παράλληλα, οι Λούις Κόστα, Ντουμίτρου Βίκολ και Σάρα Φελιθάρδο του ομίλου Citigroup υπογραμμίζουν την απόκλιση που παρατηρούν ανάμεσα στην Τουρκία και στις άλλες αναδυόμενες αγορές σε δύο σημαντι­κά μέτωπα: τον πληθωρισμό και το έλλειμμα τρεχουσών συναλ­λαγών. Οι εν λόγω διαχειριστές κεφαλαίων προεξοφλούν πως η τουρκική οικονομία θα ανακάμ­ψει με ρυθμό 4,5% το επόμενο έτος, αλλά τονίζουν πως δεν διαφαίνεται καμία βελτίωση στη δημοσιονομική της εικόνα.

Εκτροχιασμός

Σύμφωνα, άλλωστε, με τα επί­σημα στοιχεία που έδωσε χθες στη δημοσιότητα η κυβέρνηση, η Τουρκία παρουσιάζει δημοσιο­νομικό έλλειμμα για έκτο συνα­πτό μήνα, καθώς η κυβέρνηση έχει αυξήσει τις δαπάνες στην προσπάθειά της να τονώσει την οικονομία που έχει παραλύσει υπό το βάρος της πανδημίας. Έχει μάλιστα δώσει παράταση στο χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής των φόρων επιδεινώνοντας την κατάσταση στα έσοδα. Ειδικότερα, το δημοσιονομικό έλλειμμα έφτασε τον Ιούλιο στα 29,7 δισ. τουρκικές λίρες, ποσό αντίστοιχο των τεσσάρων δισ. δολ. Πρόκειται για σημαντική επιδείνωση της δημοσιονομικής θέσης της χώρας σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του περασμένου έτους όταν σημεί­ωνε πλεόνασμα ύψους 9,9 δισ. λιρών, ποσό αντίστοιχο του 1,34 δισ. δολ. Στο σύνολο των επτά μηνών από την αρχή του έτους το έλλειμμα διαμορφώνεται στα 139,1 δισ. τουρκικές λίρες, ενώ το περασμένο έτος στο σύνολό του έφτασε στα 123,7 δισ. λίρες.

Όσον αφορά τις δημόσιες δαπάνες τον Ιούλιο σημείωσαν αύξηση 42,2% σε ετήσια βάση φτάνοντας στα 107,8 δισ. τουρκικές λίρες. Αιτία το πακέτο στήριξης ύψους 240 δισ. λιρών που ανακοίνωσε η κυβέρνηση προκειμένου να στηρίξει τις επιχειρήσεις, καθώς έχουν δεχθεί καίριο πλήγμα από τη λαίλαπα της πανδημίας.

(ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ-18/08/2020)